Een ander Achterhuis

REPORTAGE EEN ANDER ACHTERHUIS

Op 8 mei gaat Een ander Achterhuis in première. Een waargebeurd verhaal, opgevoerd door Musicalgroep Odoorn. Naast de cast zijn meer dan honderd vrijwilligers bij de productie betrokken. De voorbereidingen zijn in volle gang.

“Ik wil de walging in je ogen zien”

STADSKANAAL - Ga er maar aan staan. Het is 1943. De Duitse bezetter is overal. Lammie Drenth, amper 16 jaar oud, gaat werken op het kringhuis van de NSB in Stadskanaal. Administratieve taken heeft ze. Ze wordt gezien als collaborateur en haar vriendinnen verafschuwen haar. Lammie staat alleen, maar gaat door.

Haar werk is van levensbelang. Thuis, in een klein boerderijtje aan de Krommewijk aan de rand van Stadskanaal, zitten onderduikers. Dertien Groningse Joden, twee gevluchte dwangarbeiders en een deserteur uit het Duitse leger. Lammie ziet haar werk als dekmantel. In werkelijkheid luistert ze de NSB’ers af, weet ze waar razzia’s gaan plaatsvinden én voorkomt ze dat bij hen thuis een inval komt.

Muisstil is het deze zondagochtend in het Streekhistorisch Centrum in Stadskanaal. ,,Ik wil de walging in je ogen zien!’’, zegt regisseur Josh Hassing tegen ‘Lammie’. Lammie is Froukje Klinkhamer en Froukje speelt de hoofdrol in een groots opgezette voorstelling Een Ander Achterhuis van Musicalgroep Odoorn. Om het waargebeurde verhaal zo indringend mogelijk over te brengen aan het publiek zullen scènes op het toneel worden afgewisseld met filmbeelden die onder meer zijn gemaakt op het station van de Museumspoorlijn STAR en in het Streekhistorisch Centrum, beide in Stadskanaal.

Hassing, die een door Jan Hof geschreven boek over het Stadskanaalster Achterhuis herschreef tot musical, wil dus walging zien. ‘Lammie’ recht haar rug. Recht tegenover haar werkplek hangt een schilderij van Adolf Hitler. ,,Je ziet je werk, je denkt aan niets en dan zie je die rotkerel. Wat dat met je doet, wil ik in je ogen zien’’, zegt filmmaker Albert Sterenborg. De scène wordt opgenomen, gevolgd door de volgende. NSB’ers komen binnen, brengen de Hitlergroet. ,,Twee van de vele figuranten die zich bij ons hebben gemeld’’, vertelt Arjen de Ridder van de musicalgroep.

Zowel de figuranten als Froukje Klinkhamer hebben er moeite mee de Hitlergroet te brengen. Maar regisseur en filmmaker zijn onverbiddelijk. Van de scène waarin Lammie op haar werk is en de NSB afluistert, ziet het publiek in een minuut terug van wat in werkelijkheid twee uur heeft gekost. ,,In de voorstelling gaat het op het podium verder met dat Lammie haar ouders vertelt over wat ze heeft gehoord’’, verklapt De Ridder. Hij speelt in de musical de rol van Lammie’s vader Willem Drenth.

In het Streekhistorisch Centrum verplaatst de crew zich nog naar het kruidenierswinkeltje en het naastgelegen Huisje Manning. Binnenkort worden nog opnamen gemaakt in Groningen of Assen. ,,Daarover moeten we nog beslissen’’, vertelt De Ridder. ,,In de musical gaat Willem Drenth naar Amsterdam om twee Joodse kinderen op te halen. Hij kon niet lezen en niet schrijven en dwaalt door de stad. Op zoek naar de lettercombinatie die overeen komt met wat op zijn briefje staat.’’

Voorstellingen. Een Ander Achterhuis gaat op 8 mei in première in het bijzijn van Benjamin (Bennie) Kosses en Lammie Kosses-Drenth. Bennie was een van de onderduikers in huize Drenth. De twee trouwden na de oorlog en zijn op 8 mei zeventig jaar getrouwd. In totaal zijn vijftien voorstellingen gepland. Wie kaarten wil bestellen of meer wil weten: www.eenanderachterhuis.nl

Dagblad van het Noorden 5-1-2015.